Năm 2026 dự kiến đánh dấu một cuộc cải cách lớn về Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) tại Việt Nam. Biểu thuế 7 bậc phức tạp sẽ được thay thế bằng biểu thuế 5 bậc đơn giản hơn, cùng với việc nâng mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân lên 15.5 triệu đồng/tháng. Những thay đổi này ảnh hưởng trực tiếp đến số tiền thực nhận (lương Net) của bạn.
Bài viết này sẽ giúp bạn bóc tách từng thay đổi, cung cấp ví dụ so sánh chi tiết và hướng dẫn bạn cách tính chính xác nhất dựa trên các dự thảo mới nhất. Dưới đây là phân tích chi tiết, hoặc bạn có thể dùng
công cụ tính nhanh tại đây
để xem kết quả.
1. Tại sao lại có thay đổi lớn về thuế TNCN từ 2026?
Sau nhiều năm áp dụng biểu thuế 7 bậc (từ 2009) và mức giảm trừ 11 triệu (từ 2020), các quy định này đã bắt đầu bộc lộ sự không còn phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội. Mức sống tăng, lạm phát và sự thay đổi trong cơ cấu thu nhập đã tạo ra áp lực cần một chính sách thuế công bằng và hợp lý hơn.
Hai thay đổi cốt lõi của chính sách mới (dự kiến áp dụng từ 01/01/2026) nhằm:
- Giảm gánh nặng thuế: Đặc biệt cho nhóm người có thu nhập thấp và trung bình.
- Đơn giản hóa cách tính: Chuyển từ 7 bậc thuế sang 5 bậc giúp việc kê khai và tính toán dễ dàng hơn.
- Phù hợp với mức sống: Nâng mức giảm trừ gia cảnh để phản ánh đúng chi phí sinh hoạt cơ bản đã tăng lên.
2. Công thức tính lương Net (Không thay đổi)
Trước khi đi vào chi tiết, chúng ta hãy nhắc lại công thức "bất biến" để tính lương Net từ lương Gross:
Công thức cơ bản
Lương Net = Lương Gross - (BHXH + BHYT + BHTN) - Thuế TNCN
Trong đó:
Các khoản bảo hiểm bắt buộc (Tổng 10.5%):
Bảo hiểm xã hội
Bảo hiểm y tế
Bảo hiểm thất nghiệp
Thuế TNCN
Đây chính là khoản mục có sự thay đổi lớn nhất.
Để tính Thuế TNCN, chúng ta cần xác định Thu nhập chịu thuế và Thu nhập tính thuế.
Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế - Các khoản giảm trừ
Và "các khoản giảm trừ" chính là nơi có 2 thay đổi "bom tấn" từ 2026.
3. "Bom tấn" 2026: 2 Thay đổi cốt lõi khi tính thuế TNCN
Đây là phần quan trọng nhất ảnh hưởng đến túi tiền của bạn.
Thay đổi 1: Giảm trừ gia cảnh (GTGC) TĂNG MẠNH
Đây là tin vui cho tất cả người lao động!
GTGC cho bản thân
11 triệu/tháng
→15.5 triệu/tháng
↑ Tăng 41%
GTGC cho người phụ thuộc
4.4 triệu/người/tháng
→6.2 triệu/người/tháng
↑ Tăng 41%
(Dự kiến, có thể thay đổi)
💡 Lợi ích: Nếu bạn có thu nhập chịu thuế từ 15.5 triệu trở xuống (chưa có người phụ thuộc), bạn sẽ không phải nộp thuế TNCN.
Thay đổi 2: Biểu thuế lũy tiến 7 bậc RÚT GỌN còn 5 bậc
Biểu thuế mới được thiết kế để "dễ thở" hơn ở các bậc thu nhập thấp và trung bình. Hãy xem bảng so sánh dưới đây:
BIỂU THUẾ 7 BẬC (Đến hết 2025) | BIỂU THUẾ 5 BẬC (Dự kiến từ 2026) |
Bậc 1 Đến 5 triệu(5%) | Bậc 1 Đến 10 triệu(5%) ↑ Mở rộng |
Bậc 2 > 5 - 10 triệu(10%) | ✓ (Đã gộp vào Bậc 1 - Giảm thuế) |
Bậc 3 > 10 - 18 triệu(15%) | Bậc 2 > 10 - 30 triệu(15%)↑ Mở rộng |
Bậc 4 > 18 - 32 triệu(20%) | ✓ (Đã gộp vào Bậc 2 - Giảm thuế) |
Bậc 5 > 32 - 52 triệu(25%) | Bậc 3 > 30 - 60 triệu(25%)↑ Mở rộng |
Bậc 6 > 52 - 80 triệu(30%) | Bậc 4 > 60 - 100 triệu(30%)⚠ Sớm hơn |
Bậc 7 > 80 triệu(35%) | Bậc 5 > 100 triệu(35%)⚠ Sớm hơn |
Lưu ý quan trọng: Biểu thuế 5 bậc trên là dự thảo đang được thảo luận và lấy ý kiến, chưa phải là văn bản chính thức. Công cụ của chúng tôi sẽ cập nhật ngay khi có luật ban hành cuối cùng.
Phân tích nhanh (theo dự thảo mới):
- Các bậc thuế thấp được "giãn" ra rất rộng. Ví dụ, thu nhập tính thuế 25 triệu/tháng trước đây chịu thuế Bậc 4 (20%), nay sẽ chỉ chịu thuế Bậc 2 (15%). Đây là một thay đổi rất có lợi.
4. Ví dụ so sánh: Lương Net 2025 vs 2026 (Theo dự thảo mới)
Hãy xem 2 kịch bản phổ biến để thấy rõ sự khác biệt. Giả sử các khoản bảo hiểm đều đóng trên toàn bộ lương Gross.
Kịch bản 1: Bạn An - Lương Gross 25.000.000 VNĐ, không người phụ thuộc
Hạng mục | Luật cũ (2025) | Luật mới (2026) |
Lương Gross | 25.000.000 | 25.000.000 |
Bảo hiểm (10.5%) | 2.625.000 | 2.625.000 |
Thu nhập chịu thuế | 22.375.000 | 22.375.000 |
Giảm trừ bản thân | 11.000.000 | 15.500.000 |
Thu nhập tính thuế | 11.375.000 | 6.875.000 |
Thuế TNCN (Bậc 1) | 5tr × 5% = 250.000 | 6.875tr × 5% = 343.750 |
Thuế TNCN (Bậc 2) | (10tr - 5tr) × 10% = 500.000 | — |
Thuế TNCN (Bậc 3) | (11.375tr - 10tr) × 15% = 206.250 | — |
Tổng Thuế TNCN | 956.250 | 343.750 |
💰 LƯƠNG NET | 21.418.750 | 22.031.250 |
Chênh lệch Net (MỚI - CŨ) |
| |
✅ Kết luận Kịch bản 1: Do thu nhập tính thuế (6.875tr) rơi vào Bậc 1 (dưới 10tr), bạn An nhận nhiều hơn 612.500 VNĐ mỗi tháng.
Xem toàn bộ phân tích trực quan!
Kịch bản 2: Chị Bình - Lương Gross 45.000.000 VNĐ, có 1 người phụ thuộc
Hạng mục | Luật cũ (2025) | Luật mới (2026) |
Lương Gross | 45.000.000 | 45.000.000 |
Bảo hiểm (10.5%) | 4.725.000 | 4.725.000 |
Thu nhập chịu thuế | 40.275.000 | 40.275.000 |
Giảm trừ bản thân | 11.000.000 | 15.500.000 |
Giảm trừ NPT (1 người) | 4.400.000 | 6.200.000 |
Thu nhập tính thuế | 24.875.000 | 18.575.000 |
Thuế TNCN (Tính tắt) | (24.875tr × 20%) - 1.650.000 | (18.575tr × 15%) - 1.000.000 |
Tổng Thuế TNCN | 3.325.000 | 1.786.250 |
💰 LƯƠNG NET | 36.950.000 | 38.488.750 |
Chênh lệch Net (MỚI - CŨ) |
| |
✅ Kết luận Kịch bản 2: Thu nhập tính thuế của chị Bình (18.575tr) rơi vào Bậc 2 (10-30tr) của luật mới, thay vì Bậc 4 (20%) của luật cũ. Chị nhận nhiều hơn 1.538.750 VNĐ mỗi tháng.
Xem toàn bộ phân tích trực quan!
5. Đừng tự làm khó mình!
Như bạn thấy, việc tính toán thủ công khá phức tạp, tốn thời gian và rất dễ nhầm lẫn giữa các bậc thuế và khoản giảm trừ. Chỉ cần sai một bước, con số của bạn đã đi "xa vạn dặm".
Cách đơn giản, nhanh chóng và chính xác tuyệt đối là gì?
Hãy sử dụng Công cụ Tính lương Net của chúng tôi!
Chúng tôi đã cập nhật sẵn toàn bộ quy định dự thảo mới nhất về biểu thuế 5 bậc và mức giảm trừ gia cảnh 15.5 triệu. Bạn chỉ cần:
- Nhập lương Gross.
- Chọn số người phụ thuộc.
- Chọn "Tính lương 2026 (Dự thảo)".
⚡ Chỉ trong 3 giây, bạn sẽ biết chính xác lương Net thực nhận của mình theo luật mới, cùng với bảng phân tích chi tiết các khoản trừ. Đừng quên, chúng tôi sẽ là nơi cập nhật nhanh nhất khi luật chính thức được ban hành!
Kết luận
Việc cải cách thuế TNCN 2026 là một bước tiến tích cực, mang lại lợi ích rõ rệt cho đa số người lao động. Hiểu rõ cách tính mới (dù đang là dự thảo) không chỉ giúp bạn bảo vệ quyền lợi mà còn là cơ sở quan trọng để lập kế hoạch tài chính cá nhân hiệu quả hơn.
💰 Đừng quên sử dụng công cụ của chúng tôi để luôn có con số chính xác nhất!